Niek van den Adel is spreker onderwijs en inspirator. Hij schreef onder andere het boek ‘Zet je leerlingen op 2’ samen met Arjan Banach. Met onderwijsinstellingen gaat hij graag in gesprek over veerkracht, weerbaarheid en wendbaarheid.
Wie is spreker Niek en wat is zijn missie?
In 2010 verandert het leven van Niek in een hel (en zelfs dat is nog zacht uitgedrukt). Op 16 juli gaat hij onderuit met de motor en loopt een hoge dwarslaesie op. Toch viert hij elk jaar ‘Lang zal ze laesie’, want geloof het of niet, die dwarslaesie heeft ook voor positieve veranderingen in zijn leven gezorgd. Hij ontmoette de liefde van zijn leven, kreeg 3 prachtige dochters en (her)vond zingeving in het helpen van anderen. Samen met zijn bedrijf Team Heartbeats, vertaalt hij lessen over omgaan met verandering en veerkracht door naar onderwijsinstellingen.
Geen zin om 6 minuutjes te lezen? Direct naar mijn 3 tips om veerkracht te vergroten
Veerkracht en burn-out in het onderwijs
Werken in het onderwijs: de mooiste baan die er is! Of moeten we zeggen: de mooiste baan die er zou kunnen zijn? In september 2020 ligt het percentage burn-outklachten onder docenten op 27,4 procent, vér boven het landelijk gemiddelde van 17 procent, gemeten over alle beroepsgroepen. Opvallend is dat de mensen die werken in het onderwijs wel het meest tevreden zijn over hun baan. Dat neemt echter niet weg dat onderwijzers hun werk zwaar vinden en dat het percentage burn-outklachten het allerhoogst is van alle beroepsgroepen. Dat lijkt vooral te komen door de hoeveelheid ervaren werk.
‘Een collectieve burn-out in wording’
Terwijl het onderwijs steeds meer van medewerkers vraagt, zien we ook iets anders gebeuren. In tijden onder druk gaan onderwijzers steeds minder goed voor zichzelf zorgen. De omstandigheden waaronder gewerkt wordt, worden alsmaar uitdagender, dus hier ligt wel een aandachtspunt. Dit levert frustratie, angst, irritatie en stress op, wat resulteert in een hoog ziekteverzuim (dat steeg met 77% in 2021) en veel verloop. Deze twee factoren, samen met een krapte op de arbeidsmarkt, maken de onderwijssector tot een tikkende tijdbom: een collectieve burn-out in wording. Om maar even positief te beginnen…
Hoe staat het met de veerkracht van professionals in het onderwijs?
Wij, Team Heartbeats, gebruiken hierbij het Resilience model van de New Masons University. Hieruit blijkt dat het onderwijs één van de meest veerkrachtige branches is van heel werkend Nederland! Zij ervaren met name ontzettend veel betekenis in hun werk en in het leven, een belangrijk onderdeel van veerkracht.
Onderwijzers ervaren een hoge mate van betekenis in het leven, welke tevens ver boven het landelijke gemiddelde ligt in vergelijking tot de andere branches, wordt mede gevormd doordat onderwijzers het werk dat ze uitvoeren in hoge mate als zinvol ervaren. En dit is niet het enige opvallende wat betreft de veerkracht van onderwijzers. Ook ervaren ze, in vergelijking tot het landelijk gemiddelde, in hogere mate positieve emoties en sociale steun. Oftewel, hoe goed ben je om een positief perspectief te zien en hoe sterk is je sociale omgeving (collega’s, familie, vrienden)? Ondanks deze positieve resultaten, wat betreft de veerkracht van medewerkers in het onderwijs, laat de praktijk anders zien. Hoe kan het nu, dat er ondanks deze resultaten, toch zulke hoge burn-out-, ziekteverzuim- en verloopcijfers te zien zijn?
Werkdruk en werkgeluk in het onderwijs
We zijn de afgelopen jaren met veel veranderingen geconfronteerd in het onderwijs. Er wordt steeds meer van een leraar/docent verwacht en er gaat steeds meer tijd naar niet lesgebonden activiteiten. Dit, tezamen met het lerarentekort, zorgt voor een steeds meer toenemende werkdruk in het onderwijs. Er moet steeds meer in minder tijd en daarbij komt kijken dat er veel wordt overgewerkt. Daarnaast wordt het onderwijs gekenmerkt door toegewijde leraren die graag betrokken zijn bij de leerlingen, maar dat dit door de hoeveelheid werk niet meer lukt zoals zij dat willen. Dit eist veel van de mentale en fysieke fitheid van leraren. Het is dan ook geen wonder, dat door de toenemende werkdruk en belasting, de veerkracht van deze hardwerkende onderwijzers wordt geraakt.
Voor iedereen die werkzaam is in het onderwijs
Wat zou moeten veranderen? Portie veerkracht erin!
Een goede veerkracht-buffer in het onderwijs is dus hard nodig! Het onderwijs is in een continue staat van verandering. Op al deze veranderingen heb je zelf helaas geen invloed, maar wel op hoe jij met deze verandering omgaat.
3 tips om veerkracht te vergoten
Ik geef je alvast 3 tips om je veerkracht te verhogen en om beter om te gaan met verandering.
- Ga strategische stops inbouwen in je dag. Veerkracht ontwikkel je in de ruimte. Ga nou niet gelijk een vakantie naar Tenerife boeken… maar plan micro-ontspan-momenten van 5 minuten niksen in je werkdag. Heb je geen 5 minuten, plan er dan 4, of 3, het gaat er om dat je hier een begin in maakt.
- Beweeg. Je bent geen boom. Niet gelijk de sportschool in maar ga naar buiten, adem, wandel en geniet. Je opent hiermee gelijk de enorme apotheek die boven in die grijze massa zit en het is altijd de eerste stap naar meer veerkracht
- Ga eens op zoek naar je mentale fooi. Welke 3 dingen moeten er op een dag gebeuren, waar jij gelukkig van wordt. Plan in je agenda wanneer en waar je die dingen toe gaat passen.
Meer tips en adviezen over veerkracht? Lees ook 5 manieren om je team en je organisatie veerkrachtig te maken.
Veerkracht gaat niet alleen om hoe je omgaat met verandering
Veerkracht in het onderwijs gaat echter niet alleen over de manier waarop je omgaat met verandering. Misschien is de grootste uitdaging wel hoe jij als gepassioneerde leerkracht/docent goed voor jezelf blijft zorgen als je altijd klaar staat voor jouw leerlingen/studenten? Door te leren jezelf vaker op de eerste plek te zetten, zal je merken dat je meer energie overhoudt en je veerkracht versterkt. Kleine positieve veranderingen zullen je sneller opvallen, je krijgt mooiere gesprekken met collega’s en je kan weer meer genieten van de ontwikkeling die jouw leerlingen doormaken.Dit zorgt ervoor dat je minder stress en meer gelukkige momenten ervaart!
Werken in het onderwijs, de mooiste baan die er is. En dat… heb je zelf in de hand.
Beter doceren door te leren doseren
Veel onderwijsinstellingen staan voor grote uitdagingen. Als spreker onderwijs help ik docenten, managers, bestuurders en HR uit deze branche met als thema’s als veerkracht, werkgeluk en omgaan met verandering. Oftewel hoe leer je beter doceren door te leren doseren? Lees hier meer over wat ik als spreker voor je kan betekenen. Of neem contact op met Jenine, zij vertelt je er graag meer over.
Tot de volgende blog!
Liever een portie inspiratie ontvangen in je mailbox?
Een samenvatting van alle nieuwe content door Niek himself gecreëerd, ontvang je elke maand in jouw mailbox. Handig toch?!
