“Niek, ik neem gewoon nooit meer pauze.” Tweehonderd ogen staren mij aan, de opmerking die uit de zaal komt zorgt voor knikkende kopjes onder de overige deelnemers. “Daar kom ik dan aan, als spreker met mijn verhaal over gastvrije zorg”, zegt een stemmetje in mijn hoofd. Als het nu bij die enkele opmerking was gebleven dan had het nog toeval kunnen zijn, maar overal in de zorg hoor ik dezelfde stem. “Hoe is het?’’ ’’Druk, druk druk….” is dan het antwoord. Wat overigens geen antwoord is op de vraag hoe het met iemand gaat, maar dat terzijde.
Of het nu verplegers, de artsen, de mannen van ICT zijn of het RvB is; we plegen allemaal roofbouw. Op onszelf wel te verstaan. Zo’n 85% van deze SEH verpleegkundigen neemt nooit meer pauze. Terwijl tegelijkertijd de gemiddelde verpleegkundige nog maar 21% van zijn of haar tijd aan iemands bed staat. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Als spreker zorg gericht op het veerkrachtig maken van (zorg)medewerkers komen we deze verhalen dagelijks tegen. En tóch, hebben wij nog steeds één van de beste zorgsystemen van de wereld. Hoe kan dat nou?
Bezoekje aan de spoedeisende hulp
Als fervent ziekenhuisbezoeker belandde ik enige tijd geleden zelf op de spoedeisende hulp. Eerder op die zonnige dag leek het mij namelijk een goed idee om gekleed in een korte broek te gaan BBQ’en. ’’Wat ruikt die BBQ toch aangebrand’’ denk ik, terwijl ik er de perfecte biefstukjes vanaf haal. Later leer ik dat ik mijn eigen been rook; hetgeen ik niet voel aangezien ik een dwarslaesie heb. Op de SEH val ik opnieuw in de charmante armen van de veelal dames die mij geruststellen. Verpleegster Anne zit naast mijn bed. We praten over de angst die ik heb dat het dichtgaan van deze wonden weleens maanden kan gaan duren… Ze luistert aandachtig; dit heb ik even nodig. Na 5 minuten kijkt ze echter ineens op haar horloge en zegt: “Zo Niek, nu ga ik weer aan het werk.” Ik schrik en zeg pardoes: “Maar dit ís toch je werk?’”
Ik neem het haar niet kwalijk. Het is namelijk druk op vrijdagavond. Maar ik realiseer mij wederom dat we met z’n allen een levensgrote bal omhooghouden, wat eigenlijk helemaal niet meer kan. Het ziekenhuis is ziek.
Werkdruk in de zorg
De artsen lopen over omdat ze in slechts 10 minuten niet alleen een hele anamnese af moeten nemen, maar óók nog minutenlang in dat oh-zo-sexy Elektronische Patiëntendossier moeten tikken. De bestuurders worden in hun nek gehijgd door de Inspectie Gezondheidszorg, want de pijnscores, het aantal incidenten meldingen en overlijdensgevallen moeten kloppen. Want de zorg MOET beter, de kwaliteit MOET omhoog, evenals de efficiëntie! En het lukt ook nog allemaal… of toch niet?! Helemaal nu in corona-tijd waar de druk nog eens éxtra is toegenomen, voor zover dat überhaupt nog mogelijk was…
We werken allemaal harder, doen in onze vrije tijd nog even de administratie, terwijl er geen tijd meer is voor rust. Voor het gesprek, voor lol, voor alles waar zorg verlenen eigenlijk over gaat. Dit lang volhouden, tezamen met de nijpende personeelstekorten is één grote burn-out in wording. Het ziekteverzuim in de zorg is momenteel al hoger dan ooit. Als spreker zorg vroeg ik mezelf af: “Hoe draaien we dat nou om?”
Persoonlijk leiderschap in de zorg
Abrupt verander ik, als spreker zorg op het podium, mijn speech. We gaan het hebben over persoonlijk leiderschap. Iedereen in deze sector kan goed zorgen voor een ander, maar wie zorgt er nou voor jou? Wie zorgt ervoor dat je pauze neemt, tijd om te rusten. Want alleen dan houden we de zorg leuk om in te werken. En alleen dán ervaar ik als patiënt pas echt gastvrije zorg. Het ziekenhuis beter maken, noem ik dat.
Na mijn bezoekje aan het ziekenhuis kom ik weer thuis. M’n dochter Josefien, één van onze tweeling, kijkt naar mijn knie in het verband. “Papa auw?’’ vraagt ze. ’’Ja, papa auw”. Voorzichtig geeft ze een kusje op het verband. “Papa beter?’’ ’’Ja, papa weer beter’’ antwoord ik. Misschien dat wij daar als volwassenen nog veel van kunnen leren.
Wil je weer leren om voor jezelf te zorgen en jezelf die liefde te geven die je zo verdient? Want dit kan niet langer zo. Het moet anders! Lees ‘Zet de patient op 2’ of boek mij als spreker zorg.
