Dat goede hart waarmee je werkt voor een ander, is ook een risico. Wat ik als spreker zorg en als patiënt veel zie bij zorgprofessionals, is dat ze zichzelf wegcijferen. Heb je wel eens gevlogen? Dan weet je dat, voordat het vliegtuig opstijgt, de veiligheidsinstructies komen. Een van de onderdelen van deze instructies is de uitleg van het zuurstofmasker. Wat is hierbij de belangrijkste regel? Precies. Eerst zelf het masker opzetten, dan eventueel een ander helpen. En dan nu de vraag: wat zou de gemiddelde collega van jou doen, die collega met het hart op de goede plek altijd bezig is met het helpen van anderen?
Handelen uit noodweer
Stel: het is noodweer, het vliegtuig krijgt te maken met hevige turbulentie, de bliksem slaat in in één van de motoren en de zuurstofmaskers vallen naar beneden. De zorgmedewerker schrikt en uiteraard moeten eerst de kinderen het masker op. Dan loopt de partner te hannessen en moet die ook maar worden geholpen. Aan de overkant van het gangpad zit een oude dame. Die kan ook wel wat hulp gebruiken. En voordat je collega er erg in heeft, worden alle passagiers geholpen en gecheckt of ze het zuurstofmasker goed dragen. Dan nog even snel koffie zetten voor de piloot en het gangpad stofzuigen. Tot slot blust de zorgmedewerker eigenhandig de motor van de rechtervleugel en poetst hij of zij nog even de buitenkant. Want zeg nou zelf, als je toch in de buurt bent… Weer binnen checkt hij of zij nogmaals alle passagiers, om vervolgens plaats te nemen en zelf een zuurstofmasker op te zetten.
De enige reden dat de zorg nog werkt
Welkom in de zorg, de collectieve burn-out in wording. Ik vertel je net dat het zorgsysteem niet heel lang meer houdbaar is. Sterker nog, ik durf te stellen dat het feit dat jij en je collega’s heel hard werken en heel veel geven de enige reden is dat onze gezondheidszorg überhaupt nog werkt.
Als spreker zorg zorgt dit statement altijd voor een doodse stilte in de zaal. Heel hard werken is prima, maar als het té hard werken wordt, gaat het mis. Interessant is ook om te zien welke bescheidenheid hiermee gepaard gaat. Waar we in Nederland nog wel eens schrikken van wat agressieve boeren of een verdwaalde boze bouwer die half Den Haag sloopt, staan zorgprofessionals netjes in het gareel, in totale beleefdheid te manifesteren op het Malieveld (in mijn ogen zou het meer dan terecht zijn als jullie ook met infuuspomp en tillift de snelweg blokkeren).
Dit is jullie mooiste eigenschap, jullie bescheidenheid. Maar wat wordt iemand die te bescheiden is? Juist ja: niet gehoord.
Wil je meer lezen over het beter leren werken in de zorg. Is het tijd om jouw collega’s en jezelf weer op 1 te zetten? Bestel dan nu het boek Zet de patiënt op 2!
Of pak het meteen goed aan en boek mij als spreker zorg. We gaan direct aan de slag!
